‘Het was even wennen, maar studenten (de vakdocenten van de toekomst) zijn dolenthousiast over het Athletic Skills Model’
Het Athletic Skills Model (ASM) heeft in Nederland inmiddels haar naam gevestigd. In België kent Hogeschool PXL in Hasselt de primeur van de eerste PLAYCE, een gymzaal die is ingericht volgens dit model waarin veelzijdig bewegen centraal staat. Marc Geerts, Lector Lichamelijke Opvoeding & Bewegingsrecreatie van deze onderwijsinstelling, laat zijn licht schijnen over de ontwikkeling. “Ik merkte snel goede resultaten.”
Door: Robert Hesen
Marc Geerts reed in 2021 vier keer naar Amsterdam. Daar volgde hij een cursus van het Athletic Skills Model (ASM). Geerts wilde niet wachten totdat de opleiding in eigen land beschikbaar was. Hij wilde zo snel mogelijk alles weten over de visie waarop de nieuwe inrichting van de klassieke turnzaal van de sportaccommodatie van de Hogeschool in Hasselt gebaseerd was. Het was dan ook geen verrassing dat juist op deze plek de eerste ASM-opleiding van België georganiseerd werd. In april van dit jaar behaalden de eerste deelnemers het ASM-diploma Advanced.
Eerst een stapje terug. Wat is het ASM? Het model is een wetenschappelijk en praktisch onderbouwd model dat een structuur biedt voor beweegprogramma’s én als basis gebruikt wordt voor de inrichting van sportieve binnen- en buitenruimtes. Daarbij staat veelzijdig bewegen centraal. De Nederlanders René Wormhoudt en Geert Savelsbergh stonden aan de basis van dit model. Wormhoudt is onder meer fysiotherapeut, had tussen 2005 en 2013 een belangrijke rol in het implementeren van het ASM in de jeugdopleiding van Ajax en is tegenwoordig de strenght- en conditioning coach van het Nederlands Voetbalelftal. Met Prof. Dr. Geert Savelsbergh, hoogleraar in de bewegingswetenschappen, ontwikkelde hij dit model tot een toonaangevende filosofie in de sportwereld.
Schijf van 10!
Het ASM introduceerde de Schijf van 10!, die bestaat uit tien grondvormen van bewegen. Enkele van die grondvormen zijn gaan en lopen, gooien, vangen, slaan en mikken en balanceren en vallen. “Door alle tien grondvormen van bewegen structureel in beweegprogramma’s terug te laten komen, stijgt het beweegniveau, neemt de kans op blessures af én gaat het plezier in bewegen omhoog”, zegt Martijn Postuma van de Athletic Skills Company.
Waar in Nederland al tientallen gymzalen en buitenruimtes ingericht zijn volgens het ASM, staat de ontwikkeling in België nog in de kinderschoenen. Tot nu, want de Hogeschool PXL in Hasselt heeft één van haar traditionele gymzalen omgebouwd naar een zogeheten PLAYCE. Half september 2022 was de opening.
Postuma legt uit wat een PLAYCE is: “Het is een ruimte waarin de waardevolle eigenschappen van buitenspelen teruggebracht worden door een creatieve inrichting van sport- en spelvoorzieningen. De tien grondvormen van bewegen komen daarbij terug.”
Postuma: “Denk dan aan asymmetrische en diverse ondergronden met verschillende kleuren die ruimte bieden voor een oneindig veel spelvormen. De mogelijkheden om veelzijdig te bewegen, wat cruciaal is voor een goede motorische ontwikkeling, nemen daarmee toe. En niet onbelangrijk: uit de ervaringen in Nederland weten we dat het plezier in bewegen daardoor stijgt.”
Ontgoocheling
Als Lector houdt Geerts zich bezig met onderzoek naar veelzijdig bewegen én met het opleiden van nieuwe vakdocenten. Een aantal studenten was verbaasd nadat ze voor het eerst de nieuwe hal binnenliepen. Geerts: “Enkelen waren ontgoocheld. Ze vroegen aan me: wat heb je nu gedaan? Maar inmiddels zijn ze dolenthousiast en begrijpen ze volledig waarom we op deze manier werken.”
Geerts volgde de instructeursopleiding Advanced als een van de eerste Belgen en kijkt daar met een goed gevoel op terug. “Ik ben meteen gaan uitproberen en behaalde snel fijne resultaten. Ik zag bijvoorbeeld bij een atletiektraining dat, als ik meerdere grondvormen van bewegen gebruik, zoals trappen, werpen en gooien, mensen linken begonnen te leggen met hun eigen sport. Daardoor kregen ze oefeningen beter door én werd de uitvoerig beter. En niet onbelangrijk: het enthousiasme in de lessen steeg.”
Bewegen op muziek
Een andere eyeopener noemt Geerts de grondvorm bewegen op muziek. “Daar zijn we in Vlaanderen niet bekend mee. Maar veel bewegingen gaan op een bepaald ritme. Door dat te introduceren in oefenvormen, stijgt het beweegniveau.” Daarnaast noemt hij de variatie in materiaal een belangrijk onderdeel. “Als ik zelf een les geef, laat ik studenten soms in 10 minuten wel drie keer wisselen van materiaal. Zeker in slagsporten is dat effectief. Daardoor moeten ze voortdurend aanpassen, iets dat cruciaal is voor een sterke motorische ontwikkeling. ”
🇧🇪 Maak kennis met het Athletic Skills Model tijdens ASM-dag in Temse en op de BVLO Studiedag.
Op 16 november 2023 organiseert Janssen-Fritsen België op het kantoor in Temse een ASM-dag voor geïnteresseerden van het Athletic Skills Model. Dit innovatieve bewegingconcept maakt steeds meer sportprofessionals in de Benelux enthousiast! Veelzijdig bewegen resulteert in een betere ontwikkeling van de atleet, en de theorie van het ASM wordt op diverse locaties, in de turnzaal of sporthal, succesvol in de praktijk gebracht.
Aanmelden voor de BVLO Studiedag op 17 november verloopt via de BVLO.
Antwerpen
Postuma verwacht dat in België de komende jaren meerdere accommodaties ingericht worden volgens het ASM. “In Antwerpen wordt een nieuwe sporthal gebouwd. Zij zagen de ruimte die we realiseerden bij de hogeschool van Hasselt, waarop ze ons vroegen voor hen een ontwerp te maken. Daar zijn we nu mee bezig.”
Ook noemt Postuma de eerste groep cursisten die dit jaar de ASM-opleiding Advanced afrondden een belangrijke ontwikkeling. “Zij kunnen met hun kennis de filosofie verder verspreiden. De kans is groot dat we, op basis van de enthousiaste telefoontjes en mails die ik krijg, volgend jaar opnieuw een cursus gaan organiseren in België.” Postuma laat ook weten dat het ASM een driedaagse tour organiseert door België. Van woensdag 15 november tot en met vrijdag 17 november krijgen verschillende sportprofessionals de kans om op verschillende locaties workshops te volgen.
Traditionele sporthallen
Ook Geerts verwacht dat de ASM-filosofie de komende jaren in België aan terrein wint. “Onlangs was ik op een event met vakgenoten. Velen gaven aan dat, als ze de mogelijkheid kregen, ze hun sportaccommodatie willen aanpassen. Een goede zaak, vind ik. Want als een zaal primair dient voor basisonderwijs heb je weinig aan een traditionele zaal met een paar ringen, de afmetingen van een volley- en handbalveld en twee doelen. Dan biedt een PLAYCE betere opties.”
Geerts denkt dat de nieuwe generatie vakdocenten die bij de PXL Education worden opgeleid (inmiddels is het ASM een structureel onderdeel van het programma) een grote rol gaan spelen. “Zij begrijpen de materie, weten hoe ze er mee om moeten gaan en zien de voordelen. Op het moment dat zij in het werkveld belanden en accommodatievraagstukken op tafel komen, denken zij snel in de richting van het ASM. Dus ja, ik voorzie een opkomst van de ASM-filosofie in België de komende jaren. En dat juich ik zeker toe. Want veelzijdige bewegen is cruciaal voor een goede motorische ontwikkeling.”
