Het Athletic Skills Model: een mooie aanvulling voor de sportmasseur

Gepubliceerd op: juni 11, 2020

. Gezondheidszorg, Opleiding, Sport

SPORT MASSEUR

JAARGANG 65 | NR. 2 – 2020

Sportmasseur is een uitgave van het Nederlands Genootschap voor sportmassage (NGS).

Door: Hendrik Meijnders

Toen René Wormhoudt, samen met Geert Savelsbergh grondlegger van het Athletic Skills Model (ASM), tijdens zijn VWO-opleiding tijd over had, besloot hij naast zijn studie een opleiding tot sportmasseur te doen. “Sport heeft mij altijd geïnteresseerd en het volgen van een opleiding tot sportmasseur was voor mij ook een manier om meer te leren over het lichaam en blessures,” aldus Wormhoudt. “Ik was achttien jaar en verdiende als masseur ook wat bij. Ik heb bij sportverenigingen gewerkt, maar ook in sauna’s. Daar heb ik echt goed leren masseren en leren ‘voelen’. Wanneer ik terugkijk op die periode, is dat voor mij belangrijk geweest.”

Breed perspectief

Het gaat te ver om te zeggen dat Wormhoudt daarmee toen het zaadje heeft geplant voor het ASM, een praktisch en wetenschappelijk onderbouwd ontwikkelingsmodel voor alle bewegers. Maar zijn ervaringen als sportmasseur hebben er zeker toe bijgedragen. “Ik was 14 toen ik begon met het geven van judoles, drie jaar later startte ik met conditietraining voor dames op de judoclub. Op die manier was ik toen al bezig met trainingsprincipes en blessurepreventie. In mijn jeugd deed ik aan judo, tennis, voetbal, basketbal en honkbal. Dit alles heeft mij een breed perspectief op de sport en het bewegen gegeven. Het prikkelde mijn interesse toen al om na te denken over alle mogelijkheden van bewegen.”

Blessurepreventie

In de korte tijd die hij daarna bij Ajax voetbalde, zag Wormhoudt spelers die heel gespecialiseerd trainden en goed waren in voetbal, maar niet zo goed waren in bewegen. “Ik begon me meer en meer af te vragen hoe die spelers zich wel tot goede bewegers konden ontwikkelen. Veelzijdig leren bewegen is een deel van de oplossing, dat draagt namelijk bij aan blessurepreventie. En blessurepreventie betekent dat je prestaties verbeteren. Zo is veelzijdig bewegen dan ook van invloed op betere prestaties, daar ben ik van overtuigd. Achteraf gezien heeft mijn achtergrond in de sportmassage mij misschien wel gevormd om na te gaan denken over blessurepreventie in relatie tot veelzijdig bewegen en prestatief bewegen.”

“Het aanraken van een ander zorgt voor een vertrouwensband”

– René Wormhoudt

Het was voor Wormhoudt niet alleen de kennis en ervaring van blessurepreventie die hij opdeed als sportmasseur. Hij zag tijdens zijn werkzaamheden ook het belang van het letterlijk en figuurlijk in contact komen met mensen. Daarover zegt hij nu: “Het helpen met rekken, het masseren, het losmaken en het fysiek corrigeren is belangrijk om écht contact met iemand te krijgen. Het aanraken van een ander, zorgt voor een vertrouwensband.” Ook de verbindende factor die je als sportmasseur bent tussen de medische staf, de technische staf en de sporter maakte Wormhoudt, tevens strength and conditioning coach bij de KNVB, in de praktijk mee. “Je fungeert vaak als een intermediair.”

Wat is het ASM?

We bewegen de laatste jaren niet alleen te weinig, maar vaak ook te eenzijdig. Dit is een maatschappelijk probleem dat gevolgen heeft voor de gezondheid, fitheid, creativiteit, maar ook voor prestaties in de sport. Dit leidt tot een verstoorde motorische ontwikkeling, met een verhoogde kans op gezondheidsproblemen en blessures als gevolg. Het ASM is een praktisch en wetenschappelijk onderbouwd talentontwikkelingsmodel voor de topsport, de breedtesport en ongeorganiseerde sport, het bewegingsonderwijs, de gezondheidszorg en de sector kunst en cultuur. De optimale ontwikkeling vindt volgens het ASM plaats als alle partijen vanuit eenzelfde, gefundeerde visie werken, met de beweger centraal. Deze nieuwe manier van denken over bewegen is de basis van kwalitatieve beweegprogramma’s. De unieke structuur brengt kwaliteit in een veelzijdige ontwikkeling. Dit zorgt voor betere prestaties, minder blessures, meer creativiteit en meer plezier.

“Denk en doe anders dan regulier”

– Manon Wagenmans

Sportmasseur Manon Wagenmans over het ASM

Hoewel Manon Wagenmans momenteel werkzaam is in het bedrijfskundige management, is ze sinds jaar en dag ‘sportmasseurminded’. Tot begin 2020 werkte ze bij het opleidingsinstituut voor de basiscursus Sportmassage en de opleiding tot het profiel SportZorgMasseur, jarenlang had ze daarnaast haar eigen praktijk. “Daarin richtte ik me veelal op blessurepreventie. Zo begeleidde ik bijvoorbeeld lange afstandlopers tijdens langdurige projecten, in aanloop naar een wedstrijd. Ik ben geen trainer, maar heb wel verstand van trainingsleer en dan met name op het blessurepreventievlak.”

In haar dagelijks werk had Wagenmans veel te maken met mensen die naast hun baan één sport beoefende. In haar ogen een veelgemaakte fout bij de amateursporter. Ze zegt daarover: “Lijftechnisch gezien is dat gewoon niet het allerbeste, daar ben ik van overtuigd. Sterker, ik ben ook van mening dat een kind zo lang mogelijk moet wachten met het specialiseren in een sport. Ik werkte jarenlang bij NOC*NSF, waar ik topsporters van dichtbij meemaakte en zag hoe zij varieerden in hun trainingen. Zij waren sportief breder bezig dan alleen hun eigen sport, een manier waarop je een lichaam veel meer kan ontwikkelen.”

Bewegingsapparaat

Het is dan ook niet voor niks dat Wagenmans sinds 2016 een fervent aanhanger is van het ASM. Tijdens een KNVB-symposium was ze toeschouwer bij een lezing van René Wormhoudt, datzelfde najaar volgde ze een basisopleiding. “Ik was direct zo enthousiast, dat ik het idee opperde om een module voor de sportzorgmasseur te gaan ontwikkelen. Helaas is dat er vanwege tijdgebrek niet van gekomen.” Toch stelde zij zichzelf de vraag wat je als sport(zorg)masseur middels het ASM preventief kan betekenen voor het bewegingsapparaat van de mens. “Het ASM is namelijk geen simpele trainingsmethode, maar een visie over het breed motorisch bewegen die uitgaat van een tiental grondbewegingen. Waardoor je echt alle soorten bewegingen onderhoud. En onderschat daarbij de factor plezier ook niet. Dat neemt echt zienderogen toe door gevarieerder te trainen.” Wagenmans vervolgt: “Als jij jouw begeleiding als masseur serieus neemt, durf dan het gesprek aan te gaan met de persoon die bij jou onder behandeling is. Vraag wat hij of zij nodig heeft en denk mee als het om blessurepreventie gaat. Zo kan je als sportmasseur bijvoorbeeld een hardloper naar de triathlon verwijzen als je denkt dat het beter aansluit. Jij kent immers het lijf van diegene. En er is gewoon nog veel te winnen als het om blessurepreventie gaat. Daar is gedegen onderzoek naar gedaan door Geert Savelsbergh, waarin ook combi’s worden gemaakt met het mentale aspect. Mensen die breed motorisch geschoold zijn, hebben uiteindelijk minder blessures. En ook dat is voor de sportmasseur interessant, omdat je daardoor anders bezig kan zijn met het bewegingsapparaat.”

“Het ASM is een visie over het breed motorisch bewegen die uitgaat van een tiental grondbewegingen.”

– Manon Wagenmans

Creatiever

Dankzij het ASM kreeg Wagenmans dus een andere kijk op bewegen. Het maakte van haar automatisch een andere adviseur, ze dacht minder lineair dan voorheen. “Verbreed je vooral, zou mijn advies zijn. Volg ook andere cursussen, dat helpt. Je wordt er creatiever van en dat geeft je alles bij elkaar een andere kijk, absoluut. Bij een trauma van een enkelband bijvoorbeeld, kan een sportzorgmasseur veel meer doen dan alleen het protocol volgen. Denk en doe anders dan regulier. Het ASM geeft je daar ook tools voor. Probeer daarnaast meerdere mensen mee te krijgen in jouw visie, of dat nou bij de vereniging of in het gezondheidscentrum is. En vergeet niet dat het een lange-termijn-gedachte is, je ziet niet meteen verschil.”

“Veelzijdig bewegen draagt bij aan blessurepreventie”

– René Wormhoudt

Instructeursopleiding

Binnen de ASM Academy zijn verschillende opleidingen te volgen vol theorie- en praktijklessen om het ASM uiteindelijk toe te passen tijdens trainingen, lessen of behandelingen. Van de leraar lichamelijke opvoeding tot de vitaliteitscoach, de instructeursopleidingen worden door een brede doelgroep gevolgd. Wormhoudt: “Het ASM bemoeit zich niet met pedagogische of didactische elementen. We vertellen en leren vanuit een visie op het bewegen. Naar mijn idee kan een sportmasseur zich via het ASM bijvoorbeeld prima bekwamen in het geven van een gedegen warming-up, een cooling down of hersteltrainingen. Daar is echt winst te boeken, ik vind dat sportmasseurs die taak heel goed op zich kunnen nemen. We werken momenteel volop aan een materialentas die gebruikt kan worden voor dit soort onderdelen, waarbij het een kwestie is van plug en play: je kan meteen aan de slag.”

René Wormhoudt is fysiotherapeut en heeft 24 jaar ervaring met de jeugd en het eerste team van AFC Ajax. Daar heeft hij van 2005 tot 2012 de visie van het ASM neergezet in de jeugdopleiding en was hij van 2003 tot midden 2012 conditie- en krachttrainer van het eerste elftal. Wormhoudt is sinds 2012 de strength- & conditioning coach van het Nederlands elftal (KNVB). Daarnaast is hij fysiotherapeut en geeft hij leiding aan de Athletic Skills Company.