“ASM-trainingen vallen in de smaak bij OldStars walking football en tafeltennis”
Het uitgangspunt van OldStars is om een positieve bijdrage te leveren aan het verenigingsleven en de levenskwaliteit van 55-plussers. Sociale activatie, cognitieve uitdaging en plezier worden gecombineerd middels aangepaste spelvormen. Het ASM dient als basis voor al deze aangepaste spelvormen, om de ouderen fitter en gezonder te maken en hen beter te laten bewegen. Joop Kols en Frank Assmann volgden de ASM-OldStars trainerscursus en passen het ASM nu toe in hun trainingen.
Door: Luc Keersmaekers
Kols, die óók de ASM-instructeursopleiding Advanced afrondde en op uitnodiging van voetbalclubs weleens trainingen verzorgt voor de jeugd, geeft namens het Nationaal Ouderenfonds clinics bij verschillende sportverenigingen. Hij verzorgde al eens ASM-trainingen voor OldStars van handbal, korfbal en tennis, maar is voornamelijk actief in het walking football. Kols is geen vaste trainer, maar verzorgt bij allerlei voetbalclubs kick-offs en komt daarna een aantal keer terug. In zijn werk moet hij rekening houden met leeftijdsverschillen binnen de doelgroep, want alles boven de 55 jaar is welkom. “Dat betekent dat er ook mensen zijn die de 80 jaar al ruimschoots zijn gepasseerd”, vertelt hij. “De fysieke gesteldheid van de OldStars is dus heel wisselend. Via mijn contactpersoon bij een club vraag ik daarom altijd vooraf hoe het met de fitheid van de deelnemers gesteld is.”
Vormen en gradaties
Vervolgens is het de kunst om beweegvormen en spelvarianten uit te zetten die voor alle OldStars uitvoerbaar zijn. De Schijf van 10! komt daarbij in verschillende vormen en moeilijkheidsgradaties aan bod. “Ik vind het ASM echt grandioos. De toepassing ervan is heel anders dan bij pupillen, die kunnen nog veel meer, maar net zo waardevol. Met de OldStars beweeg ik vaak op muziek, dat vinden ze hartstikke leuk. De voetballers laat ik voor de afwisseling vooral de handen en armen gebruiken. Stoeien en vechten kun je vormgeven door tweetallen één bal te laten vasthouden, die ze dan van elkaar moeten wegtrekken. Gooien, vangen, slaan en mikken doen ze door een bal naar elkaar over te gooien, zowel met links als met rechts. Ook laat ik ze handbal spelen, soms met een kleine bal en met diversiteit in de manier van scoren.”
“Daarnaast doe ik cognitieve spelletjes”, vervolg Kols. “Ik tel dan tot drie, waarbij ‘een’ bijvoorbeeld betekent dat ze in de handen moeten klappen, bij ‘twee’ moeten ze een stap naar achteren zetten en bij ‘drie’ leggen ze hun handen op hun hoofd. Daarna hussel ik die opdrachten en nummers door elkaar. Ze moeten dus echt goed nadenken bij het bewegen. Dat is leuk, maar ook noodzakelijk.”
Combinatie van veelzijdig bewegen en sociale activatie
Het samenkomen op de vereniging en gezellig een bakje koffie drinken, is voor de OldStars minstens zo belangrijk als het bewegen. Toch vallen de ASM-oefeningen gelukkig zeer in de smaak, merkt Kols. “Ik werd eens gebeld door een vrouw, die zei: ‘Joop, wat doen jullie toch tijdens die training? Mijn man kijkt steeds maar uit naar die woensdagavond!’. En wat blijkt? Die man kan amper een bal trappen! Hij doet mee met alle opwarmende beweegvormen en de spelvariaties, maar als we dan als eindspel gaan voetballen, zie je hem één keer een bal trappen en dan wil hij gewisseld worden. Daarna is hij er in de kantine gewoon weer bij. Dat is de combinatie van leuk, veelzijdig bewegen middels het ASM en sociale activatie.”
Sporten op de maat
Waar Kols kick-offs geeft aan de OldStars van walking football, richt Assmann zich op de tafeltennissers. Hij is vast in dienst bij tafeltennisvereniging Taverzo en geeft samen met tafeltennisicoon Bettine Vriesekoop clinics door heel het land. Nadat Bettine de eerste bijeenkomst heeft verzorgd, komt Assmann een paar ASM-trainingen geven. Vervolgens draagt hij zijn werk over aan de vereniging. Het enthousiasme dat Kols bespeurt bij bewegen op muziek, herkent Assmann direct. “Dat doe ik iedere week met de groep. Tijdens het bewegen op muziek laat ik allerlei sporten de revue passeren, waarvan we de bewegingen nabootsen op de maat van de muziek. We doen bijvoorbeeld de bewegingen van bowlen, dus door de knieën zakken, of van boksen. Zelfs biljarten en schaken komen aan bod. Elke week wordt het pallet aan sporten groter en zo gebruiken de OldStars in een paar liedjes tijd al hun spieren, van top tot teen.”
Nog tijdens de training kan Assmann differentiëren in de uitvoering van de beweging. De ene OldStar is namelijk nog een stuk jonger en fitter dan de ander; een verschil waar Assmann veel tegenaan loopt. “Als ik zie dat iemand moeite heeft om door de knieën te buigen, dan hoeft diegene de beweging niet op dezelfde manier te maken als een ander. Bij de balans- en stabiliteitsoefeningen die ik veel doe, moeten ze op een been staan en met het andere been een oefening uitvoeren. Dat lukt niet iedereen even goed. Toch zijn zulke oefeningen heel belangrijk voor de OldStars. Door kleine aanpassingen door te voeren, kan iedereen mee blijven doen.”
Eindeloze mogelijkheden
Creativiteit is voor Assmann het sleutelwoord in de ASM-oefeningen. “Dat is leuke van het ASM. Je kunt van alles gebruiken, waardoor mensen eigenlijk niet eens meer doorhebben welke sport ze aan het doen zijn. Ik doe bijvoorbeeld veel met verschillende ballen. Overal waar ik kom hebben ze natuurlijk tafeltennisballetjes, maar ik gebruik ballen in allerlei soorten en maten, zoals foamballen, voetballen en tennisballen. Daarmee kun je eindeloos variëren. Mensen kunnen een tafeltennisballetje overgooien, maar ook terugkoppen, met de knie opvangen of achterstevoren teruggooien. De mogelijkheden zijn echt onbeperkt, maar je moet ze wel zien en ze verzinnen. Dat is dan ook wat ik wil meegeven aan trainers die mijn werk overnemen als mijn trainingen er bij een vereniging opzitten: pak pen en papier, wees creatief en ga gewoon een middagje zitten nadenken over een aantal varianten. Zo word je een steeds completere ASM-trainer.”
De creatieve ASM-oefeningen die Assmann geeft naast het tafeltennissen zelf, zijn een groot succes. “Heel vaak maak ik mee dat mensen zich aanmelden om te tafeltennissen, maar dat ze alle ASM-oefeningen eigenlijk nog leuker vinden en juist daarom lid worden. Meer overtuiging voor het model kun je eigenlijk niet krijgen. Ik vind het ASM echt een geweldige toevoeging aan mijn pakket als docent.”