“Binnen het bewegingsonderwijs is het ASM ontzettend belangrijk”
In de ASM-instructeursopleiding leren bijvoorbeeld trainers, fysiotherapeuten en buurtsportcoaches hoe zij het ASM kunnen implementeren binnen trainingen, behandelingen en lessen. Vanuit een wetenschappelijke en praktische achtergrond ontwerpen zij beweegprogramma’s, met betere prestaties, minder blessures en meer creativiteit en plezier als gevolg. Sebastiaan Nederhoed en Eric Martherus volgden de opleiding en passen het ASM nu toe in hun werk in het onderwijs.
Nederhoed is opgeleid tot gymdocent, maar geeft al twaalf jaar geen les meer. Als coördinator van de Haagse Sporttuin Schilderswijk zit zijn kantoortje tegenwoordig nog wel naast de gymzaal en is hij nog altijd verantwoordelijk voor het laten bewegen van jeugd. “Achter de school ligt de Haagse Sporttuin. Dat is een sportterrein met één verhard veld en drie kunstgrasvelden. Na schooltijd bieden zestien verenigingen uit Den Haag hier lessen aan, waarvoor kinderen van zeven verschillende scholen zich kunnen inschrijven. Dat aanbod is nodig, want er zijn bijna geen sportverenigingen in de Schilderswijk gevestigd en volgens het CBS is het een van de armste wijken van Nederland.”
Renoveren en innoveren
De Haagse Sporttuin opende al in 2005 en dus is het nu tijd voor renovatie. De gemeente opperde om de huidige velden simpelweg te vervangen voor nieuwe, maar daar stak Nederhoed een stokje voor. “Er zijn nu zoveel innovatieve ideeën, zoals het ASM. Uiteindelijk zijn we overeengekomen dat de nieuwe sporttuin een Skills Garden wordt. Dat kende ik vanuit Almere en ik was enigszins bekend met het ASM-gedachtegoed, maar om er nog meer over te leren en goed te begrijpen hoe de Skills Garden optimaal gebruikt kan worden, ging ik de opleiding volgen.”
Hoewel Nederhoed zelf niet meer voor de klas staat, ziet hij straks door zijn raampje hoe de kinderen op de Skills Garden in aanraking zullen komen met allerlei grondvormen van bewegen. De aanbouw is nog in volle gang. “Je moet beweegaanleidingen creëren, kinderen uitdagen. De Skills Garden is harstikke kleurrijk en bevat scheve vormen. Er komt ook een heuvel van twee meter hoog. Ik weet zeker dat die straks continu beklommen gaat worden, maar ook dat kinderen van verschillende scholen elkaar daar zullen treffen en bovenop die heuvel met elkaar gaan ‘chillen’ en bewegen. Dat is weer het sociale aspect dat je aanspreekt met zo’n aantrekkelijke plek.”
Hapklare brokken
Als coördinator van de Haagse Sporttuin raadt Nederhoed zijn collega’s in vergelijkbare posities aan om óók met het ASM in te zetten op een veelzijdige motorische ontwikkeling van kinderen. “Je moet niet alleen judoën om een betere judoka te worden. Daar heeft het ASM heel goed over nagedacht. Het is vervolgens ook goed uitgewerkt en dat wordt in hapklare brokken aan je gepresenteerd, met filmpjes en materialen. De LO-docenten en trainers die straks op de Skills Garden aan de slag gaan en de ASM-opleiding gevolgd hebben, kunnen hun kennis en vaardigheden echt in de praktijk gaan brengen. Degenen die de ASM-opleiding nog niet gevolgd hebben, zullen door de Skills Garden geïnspireerd raken om dat alsnog te gaan doen. Zo leveren we samen een prachtige bijdrage aan nieuwe, kwalitatieve beweegmogelijkheden in de Schilderswijk. Het kostte energie om de Skills Garden te realiseren, maar het eindresultaat levert uiteindelijk nog veel meer energie op.”
Dagelijkse toepassing
Wie nog wél voor de klas staat, is LO-docent Martherus. Al 34 jaar is hij werkzaam op de Julianaschool in Bilthoven, een basisschool. “Ik geef les aan groep 1 tot en met groep 8. Binnen het bewegingsonderwijs, zeker op die leeftijd, is het ASM ontzettend belangrijk. Kinderen moeten veelzijdig leren bewegen en dat kan door veel verschillende grondvormen van bewegen te doen. Die overtuiging pas ik elke dag toe in de praktijk.”
Naast LO-docent is Martherus ook badmintontrainer, nadat hij eerder al in het turnen, hockey en voetbal actief was. Zijn ruime sportervaring leerde hem dat veel sporten overeenkomsten met elkaar hebben, meer dan mensen denken. Echte handvatten zoals hij in de cursus aangereikt kreeg, ontbraken echter nog. “Eigenlijk ben ik al heel lang bezig. In 2008 volgde ik René Wormhoudt en zijn werk bij Ajax, in 2016 verzorgde ik zelf een cursus waarin ik verschillende sporten integreerde in het badminton, maar bij de opleiding kwam alles samen. Als ik dit twintig jaar geleden al had ontdekt, was dat helemaal geweldig geweest.”
Zichtbare vooruitgang
Op de Julianaschool krijgt Martherus de ruimte om gymlessen op zijn eigen manier aan te vliegen en dus heeft het ASM een prominente plek gekregen. Wel licht hij het gedachtegoed en zijn werkwijze toe aan de school, op ouderavonden en bij de opening van het schooljaar. De cijfers ondersteunen hem daarbij. De kinderen vinden het namelijk niet alleen fantastisch om bijvoorbeeld eens met een kleinere of zachtere bal te spelen, maar gaan in vergelijking met leeftijdsgenoten op andere scholen in motorisch opzicht ook daadwerkelijk vooruit. “We hebben nu twee keer de MQ Scan uitgevoerd, waarmee we de algemene motorische vaardigheid van kinderen monitoren. Omdat wij verschillende beweegvormen oefenen in de gymlessen, worden onze leerlingen betere bewegers. Dat zagen we terug in de uitslag, onze leerlingen scoren bovengemiddeld hoog. Dat hun motorische vaardigheden verbeteren omdat we hen middels het ASM veelzijdig laten bewegen, vind ik heel mooi om te zien.”
Geen gesloten geheel
Wat Martherus betreft krijgt het ASM in het onderwijs een nog structurelere plek. “Ik ben niet iemand die de kinderen kunstjes aanleert. Dat komt vanzelf als je de veelzijdigheid probeert te verhogen en de beweegvaardigheden goed zijn. Je moet sport namelijk niet zien als een gesloten geheel, je kunt uit meerdere sporten juist verschillende toepassingen halen die elkaar ondersteunen. Mensen begrijpen dat als je het toelicht, maar zoiets kost gewoon tijd. Gelukkig is het een investering die je later terugziet bij de kinderen. Het worden gewoon betere bewegers, en dat is toch wel waar je het als LO-docent voor doet.”