In december 2012 introduceerde René Wormhoudt het Athletic Skills Model (ASM) bij de jeugdopleiding van Ajax, een model dat afkomstig is van zijn eigen tekentafel. Het model is nooit meer weggegaan op sportpark de Toekomst. Datzelfde model gebruikt hij als leidraad voor zijn inzet als OldStars-trainer bij de uitrol van OldStars walking football In Nederland. Samen met diverse coauteurs publiceerde hij tevens een twee boeken over ASM, samen met voetbalprofessor Geert Savelsbergh.

Bart Logchies en Wormhoudt zijn als OldStars-docenten nu twee jaar verantwoordelijk voor de opstartcursus OldStars walking football. De opleiding die toekomstige trainers nieuwe inzichten geeft in manieren van bewegen die passen bij de kernwaarden van het concept. Bewegen, meedoen, ontmoeten en zelfredzaamheid. Wormhoudt is sinds 2012 bovendien conditie- en hersteltrainer bij het Nederlands Elftal en maakte in die rol het WK van 2014 mee. Op welke manier kijkt hij naar OldStars walking football en wat past hij hierin toe? En vooral, waarom gelooft hij zo heilig in ASM?

Wat is de achtergrond van ASM?
“Dan moeten we een tijd terug. Eind jaren ’80 kwam ik via schoolvoetbal bij Ajax terecht als speler, toen kwam ik in contact met veel goede voetballers. Voor die tijd had ik al veel ervaringen opgedaan in andere sporten, waaronder basketbal en judo. Ik zag aan de ene kant wat die andere sporten mij brachten, om fysiek om te kunnen gaan met spelsituaties. Aan de andere kant zag ik dat veel andere jongens heel goed konden voetballen. Waarbij ik ook dacht dat zij nog veel beter konden zijn met behulp van meer afwisselende trainingen. Letterlijk zei ik: ik zie veel goede voetballers, maar geen goede atleten. Dat was de aanleiding voor de vraag: hoe zou je dat kunnen verbeteren?”
 
“Later ben ik bij de club, als trainer, Soccer Aerobics gaan doen bij het eerste elftal. Dat is bewegen op muziek. Ik merkte dat spelers het leuk vonden. Het geeft lichamelijke prikkels, waardoor spelers beter in staat zijn spelsituaties de baas te zijn. Ze worden leniger, kunnen meerdere kanten op draaien en verbeteren de ruimtelijke oriëntatie. De vorm werd bij Ajax drie jaar volgehouden, tot het punt kwam dat ik me realiseerde dat de rek eruit was. Ik bedacht me dat ik geen next step had, toen ben ik gaan nadenken over een officieel beweegmodel.”

Welke basisgedachte zit achter het model?
“Het model stimuleert zowel de lichamelijke als de cognitieve vaardigheden van sporters. Kortom, het verbetert beweegskills. ASM bevat oefenvormen die afkomstig zijn uit judo, atletiek, turnen en gymnastiek. Judo leert je vallen en hoe je met de krachten van anderen om gaat. Turnen verbetert de ruimtelijke oriëntatie en de souplesse. Gymnastiek helpt bijvoorbeeld gooien en vangen in spelvormen te stimuleren, waardoor de totale balans verbeterd.”
 
“De beweegvormen moeten ertoe leiden dat de coördinatie van sporters vooruit gaat en dat het oplossend vermogen omhoog gaat. Dit alles moet leiden betere cognitieve mogelijkheden, het ritmisch vermogen is er een van. Het ASM stelt trainers in staat om veel af te wisselen met de oefenvormen. Trainers worden vooral opgeleid met de gedachte: als je beter wilt voetballen moet je meer voetballen. Met dit model voegen we nieuwe vormen toe.”
 
“Op dit moment zijn er in Nederland ruim zeshonderd professionals die een opleiding volgens het ASM hebben gevolgd. Dat zijn trainers, coaches, docenten bewegingsonderwijs en fysiotherapeuten. Zij passen de vormen toe in de praktijk. Om die opleiding te kunnen volgen hebben cursisten een trainer/coach-diploma of een ALO-diploma nodig. Of ze moeten gediplomeerd fysiotherapeut zijn.”
 
“De wetenschap vertelt ons dat gerichter en gevarieerder bewegen creativiteit bevordert, blessures laat afnemen, een langer atletisch leven biedt en prestaties verbetert. Die winstpunten zijn ook verbonden aan de toepassing van het model.”

HET ASM MAAKT JE FITTER, GEZONDER EN BETER IN JE SPORT

Lees meer over het Athletic Skills Model

Wat is vanuit jouw ervaring een uitdaging in het opleiden van OldStars-trainers?
“Met name het indelen van de oefeningen van makkelijk naar moeilijk. Bij Oldstars is het heel belangrijk om te differentiëren in de oefenvormen. We hebben namelijk te maken met een doelgroep waarbij het niveauverschil groot kan zijn. Tuurlijk, iedereen is ongeveer even oud en houdt van het spelletje. Maar daarbinnen zien we soms veel verschillen in de fysieke mogelijkheden. Daar moet je als coach mee om gaan. Daarvoor is achtergrond en kennis over de doelgroep nodig. Het is extreem belangrijk dat trainers weten tot welke mogelijkheden individuen in staat zijn.”
 
“Verder is het van belang dat trainers kunnen uitleggen waarom ze kiezen voor andere thema’s, materialen en oefenvormen dan alleen het klassieke partijtje voetbal. Kortweg, waarom ze kiezen voor een andere invulling dan een gestandaardiseerd uur training. Ze moeten naar de doelgroep, de club en de samenwerkende organisaties kunnen uitleggen waarom ze dat doen. Dat vereist ook kennisoverdracht.”

Welke onderdelen van ASM vind je het meest belangrijk voor de OldStars?
“Als je kijkt naar de grondvormen van bewegen pik ik de balansvormen eruit. Balanceren en vallen is ontzettend belangrijk om te ontwikkelen en te optimaliseren voor ouderen. Op verschillende manieren balanceren, lopen, gooien en dribbelen stimuleren allemaal de stabiliteit van het menselijk lichaam. Die stabiliteit kun je koppelen aan verschillende grondvormen. Dat is niet alleen belangrijk zodra een blessure zich aandient maar ook preventief, waardoor ook het dagelijks functioneren verbetert.”
 
“Het prikkelen van het aanpassingsvermogen is daaraan gerelateerd. Als je dat niet prikkelt, word je slechter in het aanpassen aan nieuwe, andere situaties. Dat zie je terug in hoe je beweegt, hoe goed hun balans is.”

Welke ontwikkelingen bij OldStars vallen jou het meest op?
“Het enthousiasme om op te starten, kennis te vergaren en energie te delen om groepen op te zetten vind ik heel opvallend. Dat spreekt mij erg aan. De bereidheid om kennis op te nemen en toe te passen is ook heel groot.”
 
“Daarnaast staan de OldStars-trainers heel erg open voor nieuwe ideeën. Soms meer dan coaches die al jarenlang in één sport werkzaam zijn.”

Wil je weten wat de opstartcursus OldStars walking football inhoudt? Bekijk de video van een cursusdag bij SV Ouderkerk, met daarbij de toelichting op het programma en de beweegvormen door René Wormhoudt en Bart Logchies. Zodra je geïnteresseerd bent in de opstartcursus voor OldStars walking football, klik hier.

Dit artikel draagt bij aan de doelstellingen van OldStars en wordt mogelijk gemaakt door Menzis, Van Boxtel hoorwinkels, Riki Stichting en FNO. Het betreft een herpublicatie met aanvulling van een eerder verschenen artikel. Lees hier het originele artikel op OldStars.nl.