Beter worden in zwemmen kan ook door van andere sporten te proeven. Operationeel manager Jorick Hendriksen van de Athletic Skills Company gelooft er heilig in dat de Schijf van 10! zwemmen en aquasporten een stuk leuker en veelzijdiger kan maken. “Waarom zou je bijvoorbeeld geen ringen in een zwembad ophangen, zodat je als zwemmer kan zwaaien en slingeren, rollen, duikelen en draaien, klimmen en klauteren?”
Uit: ZWEMBADBRANCHE MAGAZINE
september 2022 Jaargang 18
Hendriksen haalt er graag zijn eigen ervaringen als wedstrijdzwemmer, waterpoloër en zwemtrainer bij. Hij verbaast zich al langer over de achteruitgang in motorische vaardigheden die hij ziet bij veel van de sporters om hem heen. Als gymleraar stelde hij hetzelfde vast, maar hij weet ook dat door goed te leren bewegen er een wereld valt te winnen. Voor de gezondheid, het welzijn en de fitheid in het algemeen. Maar dit geldt zeker ook voor bewegen in het water. “Van veel topsporters is bekend dat zij op jonge leeftijd meerdere sporten hebben beoefend, ook topzwemmers. Je kunt een veel betere zwemmer worden door juist heel andere beweegvormen te kiezen.”
Prikkelen
Het waren inzichten die werden bevestigd in de door René Wormhoudt en Geert Savelsbergh ontwikkelde visie op goed (leren) bewegen: Athletic Skills Model (ASM). Waaraan Hendriksen sinds een paar jaar, niet geheel verwonderlijk, is verbonden als operationeel manager. In de visie van ASM staat een veelzijdig beweegpatroon en een breed motorische ontwikkeling centraal voor een gezond en vitaal leven én vooral ook een leven lang plezier in bewegen. Vanuit een wetenschappelijke en praktisch onderbouwde visie worden binnen dit model beweegvriendelijke voorzieningen en concepten gecreëerd die toegankelijk zijn voor vele doelgroepen zoals kinderen, volwassenen, ouderen, aangepaste bewegers, breedtesporters en lifestyle-sporters. Maar ook voor de ongebonden sporter die tegenwoordig steeds meer in opkomst is. Hendriksen, ondertussen al enkele jaren klaar met zijn masteropleiding beweeginnovatie aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen, ziet daarom ook buiten de topsport volop kansen voor het ASM. “Het concept is toepasbaar in het bewegingsonderwijs, in de revalidatie en gezondheidszorg, alle breedtesporten, in de ongeorganiseerde sport, het bedrijfsleven en zeker ook in vitaliteitsprogramma’s. Er zit een structuur achter en als je weet hoe je die kan inzetten, dan heeft iedereen daar baat bij. Van topsporters uit de Nederlandse selectie tot ouderen die fit willen blijven en alles er tussenin.”
Meer plezier
Vanuit zijn affiniteit met zwemmen weet Hendriksen zonder moeite de brug te slaan naar de zwembranche. “Een zwembad is meer dan een bak met water waarin je heen en weer zwemt. Waarom zou je er bijvoorbeeld geen ringen ophangen, zodat je als zwemmer kan zwaaien en slingeren, rollen, duikelen en draaien, klimmen en klauteren. En waarom is er voor de waterpoloërs geen basket of tjoek, waardoor je op een heel andere manier leert schieten en mikken.” Uitdagend en veelzijdig bewegen wordt binnen het ASM samengebracht in de zogeheten Schijf van 10!. Hendriksen ziet een grote meerwaarde van dit programma bij de zwemlessen en aquasporten of bij het aanbieden van andere activiteiten in het doelgroepenbad. “Een veelzijdig beweegaanbod levert aantoonbaar betere leerprestaties op, minder blessures en geeft ook meer plezier. Juist dat plezier in bewegen is de motivator om iets langer te blijven doen en vaker naar het zwembad te komen, met alle gunstige effecten op de exploitatie van het zwembad van dien.” Hendriksen ziet met de Schijf van 10! dan ook interessante dwarsverbanden met andere disciplines ontstaan, waar het zwembad zijn voordeel mee kan doen. “De fysiotherapeut kan bijvoorbeeld samenwerken met de zwemleraar bij het invullen van het beweegprogramma. Het zwemmen kan een onderdeel worden van vitaliteitsprogramma’s die buurtsportcoaches aanbieden of een aanvulling zijn op de gymles. En waarom zou de hockeyclub of judovereniging niet naar het zwembad komen om heel andere motorische vaardigheden aan te leren en nog fitter te worden.”
Foto: Jan-Kees Steenman
Nieuwe ideeën
Het ASM maakt volgens Hendriksen ook het werken in het zwembad een stuk leuker. “Je haalt beweegvormen uit andere sporten in huis, andere spelvormen, nieuwe ideeën en mogelijkheden.” Het ASM is bovendien een wetenschappelijk onderbouwd programma. “Nog te vaak wordt in het zwembad gehandeld vanuit gevoel en intuïtie. Op zich is daar niks mee, je moet natuurlijk rekening houden met de persoonlijke voorkeuren van deelnemers aan lessen. Maar met een gedegen onderbouwing en de juiste kennis kom je verder.” Aan de ASM Academy zijn de voorbije jaren zo’n 2.500 beweegprofessionals opgeleid, van sportcoaches en fysiotherapeuten tot medewerkers van defensie. Ook zwembadmedewerkers en zwemlesinstructeurs weten steeds beter de weg naar de opleiding te vinden. Hendriksen noemt het een positieve ontwikkeling. “Zwemmen alleen kan een eenzijdige vorm van bewegen worden. Je gebruikt veel spiergroepen en delen van je lichaam, maar de hoeveelheid motorische variatie is vaak erg klein. De kans op bijvoorbeeld schouderblessures en nekklachten is daardoor navenant groot. Het combineren van beweegactiviteiten heeft dus voordelen in vele opzichten.”
Om het ASM en de Schijf van 10! in de praktijk toe te passen worden voortdurend innovatieve trainingsmaterialen ontwikkeld. Hendriksen is ook nauw betrokken bij het ontwerpen van innovatieve beweegvoorzieningen voor gemeenten, scholen, gezondheidscentra en sportaccommodaties. “Die ontwikkeling in het zwembad, een PLAYCE Pool zoals we ons ontwerpconcept noemen, staat nog in de kinderschoenen. Maar het spreekt voor zich dat je het best al in de ontwerpfase en bij de inrichting van een gebouw rekening kunt houden met al die veelzijdige beweegvormen. Renovaties en nieuwbouw van zwembaden bieden daarbij een uitgelezen kans om nieuwe inzichten in veelzijdig bewegen in de fysieke ruimte toe te passen.”
