Betere bewegingsvaardigheden, minder blessures en meer plezier. ..
.. Drie resultaten die docenten en coaches zien bij leerlingen nadat ze het Athletic Skills Model (ASM) integreerden in hun trainingsprogramma. Eser Elmali (27), eigenaar van een keepersacademie en keeperstrainer van de vrouwenafdeling van PEC Zwolle, en Floris Hoek (26), gymleraar op een middelbare school en karate-leraar, volgden beiden een ASM-opleiding. “We maken spelers eerst atleten. Daarna gaan we specialiseren.”
Robert Hesen
Eser Elmali
Eser Elmali (27) uit Zwolle stond als keeper onder contract bij FC Emmen. Elmali vertelt dat hij in die periode veel vrije tijd kende. Waar ploeggenoten die doorbrachten met de PlayStation, startte Elmali met zijn eigen keepersacademie én volgde hij een studie sportmarketing aan de Johan Cruyff University. Op het moment dat zijn tweede contractjaar ten einde liep, kreeg hij een aanbod van PEC Zwolle. De club vroeg of Elmali de keeperstrainer van de vrouwenafdeling wilde worden.
Het antwoord laat zich raden. Elmali zegde het betaald voetbal vaarwel. Hij zette vol in op een maatschappelijke carrière. “Voor mij was de centrale vraag: zie ik mezelf keepen of help ik een ander om alles in goede banen te leiden? Dat laatste interesseert mij meer als mens. Daarom maakte ik die keuze. Of ik het voetbal weleens mis? Ja. Of ik spijt heb? Nee. Ik haal hier meer plezier en voldoening uit.”
Beweeglijkheid jeugd
Specialistisch trainen remt ontwikkeling
PEC Zwolle bood Elmali aan om de ASM-instructeursopleiding Advanced. Hij hoorde er al regelmatig iets over en was nieuwsgierig. “Tijdens de cursus realiseer je nóg meer dat specialistisch trainen op jonge leeftijd de ontwikkeling van een kind remt. Vroeger speelden we buiten: verstoppertje, belletje trekken, voetballen en kattenkwaad uithalen. We leerden onbewust allerlei bewegingen. De beweeglijkheid van de jeugd nu is minder. Dat baart me zorgen.”
Zelfregulatie
We maken spelers eerst atleten
De ASM-cursus hielp Elmali om de beweeglijkheid van zijn spelers omhoog te krijgen. De uitgangspunten van de cursus? Veelzijdig bewegen en de Schijf van 10!. Elmali vertelt hoe hij de filosofie dagelijks toepast op het trainingsveld. “Ik probeer keepers in een situatie te zetten of te lokken om een nieuwe vaardigheid te leren. Dat is een manier om het zelfregulatie proces te stimuleren. Een ander voorbeeld: in mijn keepersacademie krijgen spelers judotraining. Daar leren ze op een andere manier vallen, rollen en weer op te staan. Zo ontwikkel je dat keepers bijvoorbeeld meteen recht staan om een rebound te blokken. Kortom: we maken spelers eerst atleten. Daarna specialiseren we ze tot keeper.”
Elmali stelt dat hij 60 tot 70 procent van zijn trainingsprogramma baseert op het ASM. Hoewel hij geen harde cijfers heeft, is hij ervan overtuigd dat deze benadering zijn keepers geen windeieren legt. “Keepers in mijn academie en bij PEC Zwolle zijn veel beweeglijker dan dat ik op hun leeftijd was.”
Floris Hoek
Veelzijdig opgeleid
Floris Hoek (26) is gymdocent op een middelbare school. Daarnaast geeft hij personal training en karatelessen. Zelf heeft hij al meer dan vijftig karatewedstrijden op zijn naam staan. In zijn jeugd was het niet alleen kyokushin karate, een variant die bekend staat als de hardste vorm, dat de klok sloeg. Hoek deed ook aan kickboksen. “Ik ben veelzijdig opgeleid. Dat was onbewust, maar ik haalde daar veel voordeel uit. Een voorbeeld? Het kickboksen zorgde ervoor dat ik verschillende transfers maakte tijdens de verschillende sporten.
Een voorbeeld: Waar de meeste kickboksers met tape of een zwachtel om hun handen in de handschoenen gaan, heb ik nooit iets om. Met kyokushin karakte sla je met blote vuisten, waardoor ik leerde met de juiste knokkels te slaan. Mijn stoten zijn daardoor effectiever en zwachtels en tape heb ik niet nodig.
Werken via de ASM-structuur
Verschillende ballen, hoogtes van het net en spelvormen
De uit Katwijk afkomstige Hoek volgde zijn afstudeerstage bij de Athletic Skills Company. Daar kreeg hij nieuwe inzichten en leerde hij via de ASM-structuur werken. Het ASM is niet meer weg te denken uit zijn gymlessen en trainingen met vechtsporters. “Tijdens de gymlessen moet ik een aantal zaken uit het reguliere programma afronden, maar als ik de ruimte heb richt ik de lessen op een andere manier in. Hoe? Veelzijdig bewegen en de Schijf van 10! staan centraal.
We bieden veel volleybal aan. Maar ik varieer in de oefenvormen. Soms pas ik de grootte en zwaarte van de bal aan, variëren we in de hoogte van het en de afmetingen van het speelveld. En ik voeg allerlei spelvormen toe. Je ziet het plezier eraf spatten. Dat is mooi om te zien”, zegt Hoek die stelt dat variëren beter werkt dan het herhalen van dezelfde oefenvormen. “Herhalen is goed. Maar op deze manier herhalen leerlingen ook. Alleen hebben ze het niet door, waardoor het plezier en dus de vooruitgang groter is.”
Ook in de begeleiding van vechtsporters past Hoek het ASM toe. Hij laat sporters in andere houdingen trainen, zodat ze met verschillende situaties in aanraking komen. Hoek noemt een voorbeeld. “Normaal gesproken sta je met links voor als je rechts schrijft. Of andersom. Ik laat rechtshandige ook trainen met hun rechterbeen voor. De afstand tot je tegenstander is dan anders. Dat is een voorbeeld van veelzijdig trainen. Het helpt om een complete atleet te worden, omdat je oplossingen bedenkt in situaties buiten je comfortzone.”
Verantwoording
Terughoudende groep
Door zijn afstudeerstage is Hoek in staat om zijn oefenvormen te verantwoorden aan leerlingen, cursisten en docenten. Al merkt hij dat die laatste groep soms terughoudend is. “Het verantwoorden aan collega’s kost energie. Mensen houden vast aan dingen die ze kennen. Dat is hier niet anders. De ASM-filosofie is nog niet bij iedereen doorgedrongen, maar ik hoop dat steeds meer mensen zich open stellen. Dat zou een mooie gedachte zijn.”
NOC*NSF verlengt subsidie voor de workshop ASM.
Sportakkoord 2.0
De workshop ASM
Het beslaat grofweg 2 uur met een deel theorie en indien gewenst ook een deel praktijk op locatie naar voorkeur. De inhoud wordt in overleg afgestemd op de doelgroep. Nieuwsgierig? Benader de adviseur lokale sport, clubondersteuner of procesbegeleider in jouw gemeente voor het realiseren van de online aanvraag.
OOK LEUK:
Het ASM in de praktijk Deel 2: De Trainer/Coach
“Je moet het ASM omarmen en voor meerdere jaren uitrollen bij een vereniging”
In de ASM-instructeursopleiding leren bijvoorbeeld trainers, fysiotherapeuten en buurtsportcoaches hoe zij het ASM kunnen implementeren binnen trainingen, behandelingen en lessen. Vanuit een wetenschappelijke en praktische achtergrond ontwerpen zij beweegprogramma’s, met betere prestaties, minder blessures en meer creativiteit en plezier als gevolg. Jos van Kimmenaede en Simone Rengeling volgden de opleidingen en passen het ASM nu toe in hun werk bij sportverenigingen.